De foodmagazines, weekbladen en social media staan er bol van: minder suiker eten. Als je je maar een klein beetje druk maakt over je gezondheid dan wil je ook minder suiker gaan eten. Een hoop mensen mijden de meest voor de hand liggende bronnen al. Koek, taart, frisdranken, snoep en chocola komen bij veel mensen de keuken niet meer in. Maar helaas ben je er daarmee nog lang niet. Zelfs als je denkt dat je er goed op let, word je door de industrie gewoon nog in de maling genomen.
Verslavend
Suiker is namelijk één van de populairste (verslavende!) ingrediënten van de voedingsindustrie. Ook in producten waarin je het helemaal niet zou verwachten. Zo haalde ik ooit een bakje vers fruit bij een grote supermarkt. Ik was wel benieuwd naar wat er in hemelsnaam op het etiket kon staan. Er bleek suiker aan toegevoegd te zijn!!! Absurd niet? Heel vaak is het op de etiketten nog eens niet altijd goed te herkennen. Er zijn nl. vreselijk veel alternatieve benamingen voor suiker.
Het probleem van suiker
Met koolhydraten op zich is niet veel mis. Ze leveren energie waar je lichaam, en vooral je hersenen, snel en makkelijk gebruik van kunnen maken. Helaas worden ze minder gezond wanneer je ze geheel isoleert, of met andere woorden, losse glucose eet. Suiker verstoort o.a. de productie van leptine, het hormoon dat je een seintje geeft dat je vol zit. Eet je te veel suiker dan zul je dus snel weer honger hebben. Denk maar eens aan je ontbijt: een broodje met hagelslag en om tien uur weer trek hebben. Je neemt een ‘gezonde’ reep een zogenaamde energy bar, maar die zit ook weer vol met suikers en dus red je het maar net aan tot de lunch. En dat gaat eigenlijk – helaas – de hele dag zo door!
Ongemerkt kan dat tot honderden extra calorieën per dag leiden. Niet voor niets wordt een hoge consumptie van suiker in verband gebracht met obesitas. Op de langere termijn kan dit zorgen voor insulineresistentie of diabetes type II.
Verschillende soorten
Maar wat verstaan we onder suikers, en wat niet? Daarover bestaan de gekste ideeën, wat tot een hoop paniekzaaierij leidt. Laten we eerst even naar de scheikundige kant van het verhaal kijken. Alle koolhydraten bestaan uit suikers, zogezegd, maar de meeste ‘trage’ koolhydraten bestaan uit meerdere suikerdeeltjes.
Dat geldt niet voor de ‘monosachariden’, zoals glucose en fructose – ook wel druivensuiker en vruchtensuiker genoemd. Dit zijn dan ook de soorten die te snel opgenomen kunnen worden en daarmee problematisch zijn. Fructose kan daarbij voor extra moeilijkheden zorgen omdat het lastiger verteerd wordt en minder voor verzadiging zorgt. In redelijke hoeveelheden gegeten doet het echter niet heel veel anders dan glucose.
Natuurlijke suikers?
Tegenover de mensen die fructose veroordelen en je aanraden om helemaal geen fruit meer te eten, staan de mensen die juist alles met fruitsuikers willen zoeten. Denk bijvoorbeeld aan dadels en fruitsiropen. In hetzelfde rijtje passen vaak ook andere ‘natuurlijke suikers’, zoals honing en ahornsiroop.
Het fabeltje is dat dit soort suikers op de één of andere manier anders door je lichaam verwerkt worden omdat ze ‘natuurlijk’ zijn. Helaas klopt daar weinig van. De glucose en fructose in dit soort producten is nog steeds precies dezelfde stof als in tafelsuiker.
Het enige verschil is dat dit soort producten (iets) meer vitamines en mineralen bevatten. Vers fruit is wel echt beter: dat wordt dankzij de vele vezels namelijk trager verwerkt. Ook al zijn er groepen mensen die ook dit als slecht betitelen.
Andere benamingen
Het is daarom belangrijk om een beetje bij te houden hoeveel suiker je binnenkrijgt. Helaas wordt dat een stuk lastiger gemaakt door de manier waarop de voedingsindustrie werkt. De producenten van jouw eten weten namelijk ook dat je liever geen suiker eet. Daarom wordt er veel moeite gedaan om de suiker zo veel mogelijk te ‘verstoppen’.
Er worden bijvoorbeeld andere benamingen voor suiker gebruikt om het in de ingrediëntenlijst te verhullen. Of er worden dingen als ‘alleen natuurlijke suikers’ op het etiket gezet: meestal gewoon fruitsiroop, en dus gewoon fructose. Al dat soort trucjes maken het een stuk moeilijker om je suikerinname te controleren.
Herkennen
Er zijn wel 151 namen voor suiker te vinden. En natuurlijk heb je geen zin om deze verschillende namen voor suiker uit je hoofd te leren. Maar dat hoeft ook niet! Gelukkig kun je het redelijk simpel herkennen: in het algemeen kun je er vanuit gaan dat iets een suiker is wanneer het aan één van de volgende voorwaarden voldoet:
- Het eindigt op –ose. Of het nu dextrose, fructose of zelfs lactose (melksuiker) is: het blijft allemaal min of meer hetzelfde.
- Het eindigt op stroop, siroop of honing. Klinkt natuurlijk, maar dat is het meestal niet.
- Het is een ‘vruchtenconcentraat’. Dat betekent dat vruchtensap zo ver ingekookt is dat, wederom, alleen de suikers zijn overgebleven.
- Het product bevat het woord ‘suiker’. Ja, ook als er bijvoorbeeld kokosbloesem voor staat.
Suiker uit de weg gaan
Ga je bij het lezen van etiketten op zoek naar deze benamingen voor suiker, dan vind je ze overal terug. Dat kan even flink ontmoedigend zijn. Toch is er een goede manier om suiker zo veel mogelijk te vermijden: kook zo veel mogelijk zelf! Aan verse en natuurlijke producten kan immers niets toegevoegd zijn. Mijd de middenpaden van de supermarkt zoveel mogelijk: daar staat de meeste meuk!
Heb je toch hier en daar een ingrediënt nodig dat niet makkelijk zelf te maken is? Zoek dan liefst naar een suikervrije optie, maar maak je ook niet te druk als dat niet lukt. Van een beetje suiker ga je niet dood: het is de overdaad die schadelijk is.
Suiker van A tot Z (bron: diabetesfonds)
- Agavesiroop
- Ahornsiroop
- Appelsapconcentraat
- Appelstroop
- Basterdsuiker
- Beetwortelsap
- Bietenstroop
- Bietsuiker
- Bruine basterdsuiker
- Bruine kandijsuiker
- Bruine rietsuiker
- Bruine suiker
- Caramel
- Castor melis
- Dadelstroop
- Demerara
- Druivensapconcentraat
- Druivensuiker
- Dextrose
- Esdoornsiroop
- Fructose
- Fructose-invertsuikerstroop
- Fruitconcentraat
- Fruitextract
- Fruitsapconcentraat
- Fruitsuiker
- Galactose
- Gebrande suiker
- Gebrande suikerstroop
- Geconcentreerd appelsap
- Geconcentreerd perensap
- Geconcentreerd vruchtensap
- Gekarameliseerde suiker
- Gekarameliseerde suikerstroop
- Geleisuiker
- Glucose
- Glucosefructosestroop
- Glucosesiroop
- Glucosestroop
- Gula djawa
- HFCS: high fructose corn syrup
- Honing
- Invertsuiker
- Invertsiroop
- Invertsuikerstroop
- Isoglucose
- Javaanse palmsuiker
- Johannesbroodsiroop
- Johannesbroodpitsiroop
- Kandij
- Kandijstroop
- Kandijsuiker
- Kaneelsuiker
- Karamelsuikerstroop
- Kokosbloemsuiker
- Kokosbloesemsuiker
- Kristalsuiker
- Lactose
- Maïsstroop
- Maltose
- Melasse
- Melksuiker
- Molasse
- Moutstroop
- Moutsuiker
- Muscovado
- Nectar
- Oersuiker
- Oerzoet
- Palmsuiker
- Poedersuiker
- Parelsuiker
- Perensapconcentraat
- Rapadura
- Rietsuiker
- Rietsuikerstroop
- Rijststroop
- Rijstsuiker
- Ruwe rietsuiker
- Sacharose
- Siroop
- Stroop
- Sucanat (Sugar Cane Natural)
- Sucrose
- Suiker
- Suikerstroop
- Tarweglucosestroop
- Tarwestroop
- Trehalose
- Turbinado
- Vanillesuiker
- Vruchtensuiker
- Vruchtensap op basis van concentraten
- Vruchtensap uit concentraat
- Vruchtensapconcentraat
Kijk voor meer informatie over suiker minderen op de website van het diabetesfonds. Mocht je trouwens zelf minder suiker willen eten en daar wel wat hulp bij kunnen gebruiken, dan heeft Marinka van EetPaleo.nl misschien wel de oplossing voor jou!
